De hieronder afgedrukte tekst is de integrale weergave van de woorden, zoals die op 17 mei 1983 in Hilversum werden uitgesproken tijdens de televisieopnamen van de nooit uitgezonden zesendertigste aflevering van het destijds zeer populaire televisieprogramma van de AVRO, ‘Tussen Hollandse Nieuwe en Kousenband.’ De presentatie was in handen van Herman Emmink.
PRESENTATOR
Goedenavond, dames en heren, jongens en meisjes, publiek hier in de zaal en natuurlijk ook u, kijkers thuis. En ook welkom voor de buren, die weer stiekem gratis over het tuinhekje proberen mee te kijken! Gelach klinkt in de zaal. Het is 1983. Het publiek begrijpt: veel mensen zijn niet in het bezit van een televisie en nog minder mensen betalen het verplichte kijk- en luistergeld (belasting op televisie kijken en radio luisteren) aan de staat. Welkom bij alweer de zesendertigste aflevering van ‘Tussen Hollandse Nieuwe en Kousenband’, de serie over de vaak zo bizarre zeden, gewoonten en gebruiken van volkeren over de hele wereld.
Voordat we naar het filmpje gaan kijken over het volk en hun leefomgeving voor de uitzending van vandaag, vraag ik uw aandacht voor onze speciale gast van vanmiddag, hier komt ze aanlopen. Dames en heren, mag ik uw aandacht voor Charlotte Hutuheru! Matig aarzelend applaus vanuit de zaal op instigatie van een fanatiek in zijn handen klappende floor manager als een onzeker schuifelende blanke “Molukse” vrouw struikelend naar voren komt lopen in Oosterse kleding, die haar niet staat: een kain, een sarong palekat en een kebaja. Haar blonde haar is strak naar achteren gekamd in een konde bulan (een maanvormige wrong) met sierspeld. Aan haar voeten draagt ze lichtblauwe gympies. Op haar neus rust een zwarte hoornen bril met jampotglazen.
Charlot, kom er gezellig bij zitten. Schamper gelach uit het publiek als Charlotte Hutuheru bijna naast de voor haar aangewezen stoel aan de tafel van de gastheer gaat zitten. Oeps, dat gaat maar net goed, kind. De presentator wrijft over het linker dijbeen van Charlotte Hutuheru. Nou, Charlot, vertel eens wat meer over jezelf. Verveeld gezucht klinkt uit het publiek. Een uiterst nerveus ogende Charlotte Hutuheru lijkt iets te ontspannen door de aanraking van de presentator.
CHARLOTTE HUTUHERU
Ik ben Charlotte Hutuheru. Ik woon in Amersfoort, ben gelukkig getrouwd (gegrinnik in het publiek) en heb drie hartstikke leuke kinderen ‘Tempo!’ roept een man in het publiek. Vermanend gesis klinkt vanuit vrouwelijke hoek. Ik heb als hobby’s tropische kamerplanten verzamelen en Zweedse kruiswoordpuzzels oplossen.
PRESENTATOR
O, wat enig. Kun je dat goed: Zweedse kruiswoordpuzzels oplossen?
CHARLOTTE HUTUHERU
Ja.
PRESENTATOR
Wat goed. Ga verder.
CHARLOTTE HUTUHERU
Ik ben ook dol op lekker eten, ben nu even op dieet (Charlotte Hutuheru slaat met beide handen guitig op haar gezette middel. Het publiek in de zaal grinnikt, vol gevoelens van herkenning en schaamte) en helemaal gek met mijn konijnen. Soms denk ik dat…
PRESENTATOR
Fijn, Charlot. Hoe ben je er zo toe gekomen om je in Indonesië, en vooral, dat mag ik de kijkers thuis nu toch wel verklappen, in de eilandengroep deMolukken te specialiseren?
CHARLOTTE HUTUHERU
Zoals mijn achternaam al doet vermoeden ben ik met een Molukker getrouwd. Onbestemd gegniffel in het publiek.
PRESENTATOR
Ja, want je ziet er uit als een gewone frisse Hollandse meid. En toch zo’n rare Molukse achternaam. Luider onbestemd gegniffel in het publiek.
CHARLOTTE HUTUHERU
Dank je. Een man in het publiek schaterlacht.
PRESENTATOR
Maar ik vroeg dus niet of en waarom je met een Molukker getrouwd bent, maar waarom je je voor de Molukken bent gaan interesseren. Of kwam dat pas na je huwelijk? Of had je altijd al een passie voor scherp gekruid eten? Iemand roept:’Bravo, motherfucker!,’ en balt daarna woest zijn rechtervuist in de lucht.
CHARLOTTE HUTUHERU
Het klinkt misschien gek, maar weet je, toen ik een jaar of vijftien was, was ik enorm geïnteresseerd in de treinkapingen en zo, door Molukkers, in het oosten van het land. Op het journaal zag ik een Molukse jongen uit de trein hangen met zijn pistool op de slaap van een passagier gericht. En dat vond ik zo een mooie jongen! Zo mooi bruin, met van die mooie volle lippen, en dat sluike gitzwarte haar (‘Nou ja!,’ roept iemand in het publiek), en dat pistool in zijn hand. Klaar voor actie. Bereid. Voorbereid. Een echte held. ‘Boeh!,’ roepen meerdere mensen vanaf de publiekstribune. Ja,dat was een echte heldvoor mij.
Vanaf toen knipte ik alles uit de krant over de Molukkers. Uit de bibliotheek haalde ik allerlei boeken over de Molukken, over hun geschiedenis, natuur en cultuur en wat voor dieren er wonen en zo. En ik ging op Molukse kookcursus en daar ontmoette ik Eddie, de Molukse kok. Opnieuw boegeroep in de zaal. ‘Kutkok!,’ roept iemand in het publiek. ‘Vuile pindavreter!’
PRESENTATOR
Eddie? De presentator gebaart vragend naar de regisseur.
CHARLOTTE HUTUHERU
Ja, mijn man, Eddie Hutuheru.
PRESENTATOR
Tuhutu, goed. Dames en heren in de zaal, mensen thuis, we gaan het vanmiddag hebben over de Molukken. Leuk verhaal trouwens, Charlot. Beschaamd gegiechel in de zaal.
Wat de Molukken zo bijzonder maken, dames en heren, is dat deze eilandengroep in het noordoosten van Indonesië net zo gegroepeerd is als de Grote Beer in het heelal. Charlotte Hutuheru trekt verbaasd haar wenkbrauwen op. Jawel, Charlot, kijk maar niet zo gek. Geklap in de zaal. Kijk dan (de presentator wijst naar een landkaart, die achter hem hangt), net de Grote Beer, het steelpannetje, maar dan met een geknakt steeltje. Charlotte Hutuheru kijkt niet begrijpend om zich heen. Luid gelach in de zaal. Kom op, Charlot, je kunt niet alles weten, je bent ook maar een mens, je hebt jezelf niet gemaakt. Instemmend geginnegap in de zaal. Charlotte Hutuheru gaat steeds sipper kijken.
Nou, mensen thuis, het hele vreemde folkloristische gebruik waar we het vanmiddag met onze Molukkenspecialist bij uitstek over gaan hebben is het oud Molukse gebruik van geitje treiteren. Hard gelach in de zaal. Charlot, waar komt het geitje treiteren eigenlijk vandaan?
CHARLOTTE HUTUHERU
Geitje treiteren? Er zijn helemaal geen geiten op de Molukken. Keiharde lachsalvo’s klinken vanaf de publieke tribune.
PRESENTATOR
Kijkt paniekerig naar de regisseur. Nee, Charlot, natuurlijk niet, maar hoe noemen ze die beesten ook al weer die ze geitjes noemen? Het schaterlachen in het publiek houdt niet meer op.
CHARLOTTE HUTUHERU
Geitjes?
PRESENTATOR
Ja, geitje treiteren. Je bent toch Molukkenexpert? De presentator kijkt nog eens in zijn aantekeningen die op het tafelblad voor hem liggen. Krijg nou wat, geitje treiteren is een nationale sport bij de Kalmukken!
Charlot, neem me niet kwalijk, jij bent pas volgende week aan de beurt! De presentator krijgt nu ook de slappe lach, hysterisch voetengestamp in de zaal, toeschouwers rollen met buikkrampen van stoelen. Hier en daar probeert iemand met de slappe lach de “wave” in te zetten. Charlotte Hutuheru wordt als een gebroken vrouw door een proestende regieassistente weggeleid. De regisseur schatert onbedaarlijk. Charlot! Je bent pas volgende week aan de beurt bij het jungle speed kokosnotenspel! De presentator slaat zich hard op de dijbenen van de pret. Het publiek gilt uitzinnig.
REGISSEUR
Cut!