Als ik je vertel dat ik Russisch ging studeren aan de Universiteit van Amsterdam in hetzelfde jaar dat Gorbatsjov leider werd van de Sovjet-Unie (1985), zal het je niet verbazen dat ik de spectaculaire veranderingen die Gorbatsjov destijds in zijn land teweegbracht van dag tot dag volgde.

Gorbatsjov introduceerde de bevolking van de Sovjet-Unie met één van de belangrijkste mensenrechten: vrijheid van meningsuiting. Het mooiste cadeau dat hij de volkomen getraumatiseerde en sinds mensenheugenis dictatoriaal geregeerde bevolking van de Sovjet-Unie had kunnen geven.

Het invoeren van de vrijheid van meningsuiting leidde uiteindelijk tot de val van de Sovjet-Unie in 1991 en leverde Gorbatsjov in 1990 de Nobelprijs voor de Vrede op.

Eén van de mooiste anekdotes ooit over Gorbatsjov kwam ik tegen in het boek ‘Bono in conversation with Michka Assayas’ (2005), in het Nederlands vertaald als ‘Bono over Bono, gesprekken met Michka Assayas’ (2006), p.283-285:

Wie is je favoriete politicus?

Dat zou Gorbatsjov zijn. Hij is een man die werkelijk bezield is en moedig voor zijn overtuigingen uitkomt en zich openstelde voor kritiek in wat toen nog de Sovjet-Unie was. Sommige mensen verfoeien hem, omdat hij die oude reus ontmanteld heeft. Maar zonder hem zou de twintigste eeuw wel eens heel anders afgelopen kunnen zijn.

Hoe vaak heb je hem ontmoet?

Heel vaak en zelfs nu nog zien we elkaar om de paar maanden. Op een keer kwam hij naar Ierland en ik had helemaal vergeten Ali (Alison Stewart, de vrouw van Bono) te vertellen dat hij langs kon komen. Het was op een zondag met de lunch in Temple Hill. Op zondag is het bij ons net een duiventil. Mensen komen aanwippen en hangen rond en lunchen mee en drinken wijn. De deurbel ging boven. Ali deed open, maar verwachtte natuurlijk niet daar de voormalige leider van het Sovjetblok te zien staan. Maar daar stond hij dan met een joekel – en ik bedoel een Joekel – van een teddybeer, zijn cadeautje voor baby John (het vierde kind van Bono Vox en Alison Stewart).

Zij had geen flauw idee dat hij op bezoek zou komen?

Het was een vage afspraak en ik was het totaal vergeten. Daar zitten we met ons allen even later rond de tafel: president Gorbatsjov die van zijn Ierse whiskey nipt, een aantal oude vrienden. Op een gegeven moment vertelde Gorbatsjov dat hij zijn leven in twee helften kon verdelen: voor en na de ramp met de kerncentrale in Tsjernobyl in 1986. Het was het moment geweest waarop hij zich was gaan realiseren dat het met de Sovjet-Unie zo niet verder kon.

Ik neem aan dat je onwillekeurig dacht dat die man zijn vinger op het één na grootste kernwapenarsenaal ter wereld had gehad.

Daar heb ik hem een keer naar gevraagd. Ik vroeg hem of hij er ooit dichtbij was geweest om die doos van Pandora te openen. Hij keek me recht in de ogen en antwoordde dat er zich nooit ofte nimmer een situatie zou kunnen voordoen die rechtvaardigde om die macht te gebruiken en dat hij op zeer jonge leeftijd al had beseft dat het krankzinnig was.

Heeft Gorbatsjov nog meer gezegd wat je bij is gebleven?

Ik vroeg hem of hij in God geloofde. Hij zei: ‘Nee, maar ik geloof in het universum.’

Boek 5 , de roman ‘De Straf van Veger’ is klaar voor redactie. Het gaat uitkomen in de lente van 2023.

Ik sta op de voorkant van praktisch al mijn boeken.

Omdat de hoofdpersoon, Veger, van mijn nieuwe boek een jongen van een jaar of 14 is zal een foto van mij op die leeftijd de cover gaan sieren.

Ik zag Bob Dylan in Ahoy, Rotterdam, 6 juni 1984 – zie het verhaal over mijn ontmoeting met Bob Dylan in mijn reportagebundel ‘Van Kluun tot Clinton’ – en op 21 juni 1996 in Muziekcentrum Vredenburg in Utrecht. Het werd weer eens tijd.

Plaats je profiel op Uitzendbureau.com en wordt gevonden! Duizenden werkzoekenden hebben via Uitzendbureau.com een baan gevonden! Je profiel uploaden is gratis! Het enige wat je moet doen is drie quizvragen goed beantwoorden!

1 – Wat is de hoofdstad van Frankrijk?

2 – Hoeveel bulten heeft een kameel?

3 – Maak de volgende zin af: Na regen komt …..

Als je deze drie vragen goed hebt beantwoord mag je deelnemen aan de quiz, bestaande uit in totaal 300 quizvragen per telefoon! Vul je telefoonnummer in op de internetpagina en er wordt aan jou een PIN code beschikbaar gesteld! Je PIN code vul je in op de pagina, zoals weergegeven op je beeldscherm, om deze dienst te activeren! Op het moment dat je de (telefoon)verbinding verbreekt, kun je de dienst stoppen! Blijf dus aan de lijn, beluister de vragen en vul het juiste antwoord in met optie 1 of optie 2 via jouw telefoon! Deelname aan deze dienst is mogelijk tussen [startdate] en [enddate]! Degene met de meeste vragen goed wint en mag gratis zijn profiel uploaden! Elke tiende uploader wint bovendien een gratis Peltor Optime 2 H520P3 gehoorkap met ingebouwde Behringer MA 400 hoofdtelefoonversterker!

Wie zijn wij?

Missie

Mensen gelukkig maken door hen te helpen bij het vinden van een nieuwe baan! Wij gaan niet eerder rusten voordat iedereen fluitend naar het werk gaat! En werkloosheid, dat gaat het museum in!

Visie

Mensen zien steeds meer in dat ze gelukkig worden van een baan die bij ze past! Technologie kan ervoor zorgen dat de juiste match ontstaat! Werk wordt steeds flexibeler, het wordt steeds makkelijker om van job te wisselen! Een droombaan zoeken is als het leven, veel trial and error! De uitzendbranche speelt hierin een belangrijke rol!

Veelgestelde vragen:

Wat is een uitzendbureau?

Tafel met laden om aan te werken (voorbeeld: aan/achter je bureau zitten schrijven), die via radio of televisie bepaalde zaken laat horen of zien. Voorbeeld: de film wordt vanavond uitgezonden.

Wat is een profiel?

Zoals het er van opzij uitziet. Voorbeeld: door zijn grote neus heeft hij een opvallend profiel.
Oppervlak van ribbels en putjes en dergelijke. Voorbeeld: het profiel van de autoband is afgesleten.

Wat is uploaden?

Een computerterm,die de lucht inschieten betekent. Voorbeeld: hij uploadde zijn c.v. (centrale verwarming) keihard de lucht in.

Wat is gratis?

Waar je niets voor hoeft te betalen. Voorbeeld: Kom allemaal naar het dorpsfeest. De toegang is gratis.

Een gratis appel bij aankoop van een kant-en-klaarmaaltijd.

Als proef twee weken lang de krant gratis en voor niets in de bus (grote auto voor meer dan twintig personen) ontvangen.

Het team van Uitzendbureau.com:

Bert Hendriks (42) speelt in zijn vrije tijd games op zijn PS3, hij drumt en hij vindt het leuk om ook buiten werktijd te programmeren!

Linda Hendriks (36) is 3 tot 4 dagen per week op kantoor te vinden! De rest van haar tijd brengt ze door met haar gezinnetje of al hardlopend door de Meerlose omgeving! Voor minder dan 7 km per ronde doet ze het niet! Daarmee is Linda toch wel de fanatiekste hardloopster onder ons!

Merel Hendriks (22) is de avontuurlijkste van het hele stel! Ze heeft in Zuid-Afrika, Nijmegen en Tilburg gestudeerd en is dol op reizen! Ze tennist op behoorlijk niveau en speelt zelfs door in de winter!  Iets wat de meesten van ons niet kunnen zeggen!

Thijs Hendriks (15) is voor wereldvrede en gaat graag op reis om nieuwe culturen te ontdekken en zichzelf op spiritueel vlak te ontplooien!

Rob Hendriks (14) speelt in zijn vrije tijd graag een spelletje op de computer! Daarnaast sleutelt hij graag aan brommers en motors en crost hij er ook graag mee!

Dennis Hendriks (13) voetbalt in zijn vrije tijd bij HBV Beers en drinkt een biertje (of twee) op een festival!

Vera Hendriks (10) zwemt in haar vrije tijd veel bij BZ&PC, en ze is geregeld te zien op een zwemkamp! Ook houdt ze ervan om buiten te wandelen met haar hondje, en zo nu en dan schijnt ze ook een zonnebril te winnen!

Drie voorbeelden van een profiel:

Voorbeeldprofiel 1:

Sinds mijn pensionering maak ik dagelijks een boswandeling van twee uur. Voor ik de deur uitga heb ik al uitgebreid ontbeten en gescheten. Bij dit ontbijt  drink ik een liter sterke zwarte koffie. Na het ontbijt  begeef ik mij naar het toilet om mijn gerief te doen. De rest van de dag houdt mijn anus zich rustig, een scheet hier en daar gelaten.  Maar op een dag liet ik tijdens mijn boswandeling een scheet en poepte mijn hele broek vol! Ik durfde geen scheten meer te laten en  zag af van mijn dagelijkse boswandeling. Mijn huisarts diagnosticeerde bij mij een “twijfelaars”: “Uw billetje heeft een eigen willetje,” sprak ze tegen mij.”Uw anus heeft bruine sterallures gekregen.”

Voorbeeldprofiel 2:

Ik ben geen doolsnee Chinees. Zo welkte ik als lendielenvelzolgel in de lokale dielentuinen van Lilviken en Jokkmokkguidelna in Lapland. In Lome welkte ik als laviolibeleidel in een dlie stellen lestaulant in de wijk Tlastevele. Lock ’n loll is mijn lievelingsmuziek. Voolal Elvis Plesley en Jelly Lee Lewis kunnen mij bekolen. In Palijs was ik secletalis van de loemluchte schlijvel Jean Paul Saltle en studeelde aan de Solbonne, vlak bij het Jaldin du Luxemboulg. Aan mijn tijd in Lotteldam, ik welkte als havenalbeidel delde klasse, bij de Eulopoolt, heb ik mindel goede helinnelingen, omdat ik vleselijk gedisclimineeld weld vanwege mijn splaakgeblek. Kan ik el wat aan doen dat ik alleen de lettel l goed kan uitspleken in het woold “pergola.”

Voorbeeldprofiel 3:

Ik heb mijn lippen gestift. Om een goede indruk te maken op de man, die mij straks, bij mijn vierenveertigste sollicitatiegesprek, af zal wijzen voor een baan die ik niet wil. Ik heb geen zin meer om te werken. Ik ben op. Opgemaakt en op. Op en opgemaakt. De lippenstift op mijn lippen heb ik gestolen bij de Hema, waar je alles kunt stelen wat je wilt, omdat de mensen die er werken ook niet gelukkig zijn. Het niet opmerken als een kleurloos type, zoals ik, lippenstift van vier euro per stuk, in haar jaszak laat glijden. Van het UWV moet ik elke week solliciteren. Wanneer mag ik genieten van het leven, in plaats van elke week vernederd te worden?

Je rechten en plichten als uitzendkracht:

Als uitzendkracht heb je geen rechten, maar wel plichten:

Enkele belangrijke plichten:

– Op tijd komen!

– Zelf de wc schoonmaken als je hebt gemorst bij je kleine of grote boodschap!

– Geen lunch meenemen waardoor je uit je mond gaat stinken, zoals Zwitserse kaas, filet americain met uitjes of zure haring als broodbeleg!

– Klusjes opknappen voor het team van Uitzendbureau.com: die kunnen variëren van schoenen poetsen, boodschapjes doen of, tegen riante betaling (zwart minimumloon!) seksuele handelingen verrichten voor en met het team van Uitzendbureau.com!

– Verplicht ontslag na een maand!

(Het tarief van deze dienst is €0,90 per minuut. Om deel te nemen aan deze dienst, bestaande uit in totaal 300 quizvragen per telefoon, vult u uw telefoonnummer in op de internet pagina en wordt er aan u een PIN code beschikbaar gesteld. Uw PIN code vult u in op de pagina, zoals weergegeven op uw beeldscherm, om deze dienst te activeren. Op het moment dat u de (telefoon)verbinding verbreekt, kunt u de dienst stoppen. Blijf dus aan de lijn, beluister de vragen en vul het juiste antwoord in met optie 1 of optie 2 via uw telefoon. Deelname aan deze dienst is mogelijk tussen [startdate] en [enddate]. Degene met de meeste vragen goed wint. Voor informatie kunt u contact opnemen per e-mail nl@dial4fun.com of bezoek de website http://dial4fun.com/nl/. Interact2Media, handelende onder de naam Dial4Fun, is gevestigd in Singapore (30 Raffles Place #17-00 Chevron House).

Klik hier om je af  te melden voor onze nieuwsbrief.

Tijdens mijn verhuizing van Alkmaar naar Deventer kwam ik een souvenir tegen van mijn roadtrip in Oekraïne 2008, met 2 matties for life, een wereldse vakantie: Kiev, Odessa, rondje Krim.

Op een warme zomeravond,  in het hart van augustus 2008 en de prachtige stad Kiev, liepen we langs een kiosk in de buurt van de majestueus, meanderende rivier de Dnjepr. Over een kleine 2 uur zou de wereldberoemde voetbalploeg Dinamo Kiev, een waar vlaggenschip van het bijna perfecte voetbal, uitgevonden door 1 van de beste trainers ever, Michels, Cruijff, van Gaal daargelaten,  Valerij Lobanovskyj, spelen op tien minuten lopen afstand. Zes ogen begrepen elkaar.

We kochten kaarten en sjaaltjes, Dinamo Kiev won met 2-0, daarna feesten tot diep in de nacht in “the city that never sleeps”, Kiev. Of moet je tegenwoordig zeggen “slept”?

Iedereen verafschuwt oorlog. Nu heerst er een oorlog op alle prachtige plaatsen waar ik in 2008 geweest ben.

Ik kan dat niet begrijpen. Jij wel?

2 van de uiteindelijk 3 posters, die een plaats zullen krijgen aan de westelijke muur van mijn nieuwe huis in Deventer, staan klaar om hun plek te krijgen boven de boekenkast. De poster van held nummer 3 is nog onderweg. Enig idee wie held nummer 3 is?

Honderden namen passeerden op Facebook de revue over wie er op poster nummer 3 zou staan. Niemand kwam met het goede antwoord: John Lennon, 1966.

‘U bent wonderbaarlijk intelligent voor uw leeftijd,’ mompelde de professor in de filosofie.

           ‘U heeft mij zojuist verteld dat u niet in objectiviteit gelooft,’ hierbij stak de professor zijn linker wijsvinger hoog in de lucht, ‘noch in betrouwbare intersubjectief over­draagbare kennis,’ de professor stak zijn rechterwijsvinger hoog in de lucht. ‘Daaruit concludeerde u dat men net zo goed niets kan denken, of menen, omdat werkelijk alles subjectief is en daardoor onbetrouwbaar en fundamenteel niet waar. Misschien zelfs niet bestaand.’

           De professor wreef zich over zijn door een volle grijze baard bedekte puntige kin en ijsbeerde op zijn dunne beentjes door zijn studeerka­mer. Van zijn mahoniehou­ten bureau naar de deur van zijn studeerkamer, richting raam en weer terug en zo verder. Al lopend bleef hij zijn baard kneden en naar het jongetje kijken door zijn pince-nez.

           Aan een wand van zijn studeerkamer hing een portret van de 18^e-eeuwse Schotse filosoof David Hume. Hume droeg op dat portret een Mozartpruikje, zodat het net leek of hij niet kaal was op zijn oude dag. Wat in de ene eeuw tot een chique garderobe behoort, is in een andere eeuw onderdeel van een carnavalskostuum.

           Onder het portret van Hume lag een goedkope plastic voetbal op de grond.

           Met bungelende beentjes en zuigend op een hem zojuist door de professor overhandigde lolly (die de professor toevallig in de onderste lade van zijn bureau had liggen, omdat hij de lolly, tot zijn grote verrassing, een aantal jaren geleden in zijn postvak gevonden had, als verjaardagspresentje van zijn toen vierjarige kleinkind en daarom niet weg had willen gooien en bewaard had in de onderste lade van zijn bureau als herinnering aan dat ontroerende moment, ondanks dat hij zelf gruwelde van snoep), zat een jongetje op de sofa in de studeerkamer en las een hem door de professor overhandigd stripblad (dat de professor toevallig in de onderste lade van zijn bureau had liggen, omdat hij het stripblad, tot zijn grote verrassing, een aantal jaren geleden in zijn postvak gevonden had, als verjaardagspresentje van zijn toen vierjarige kleinkind en daarom niet weg had willen gooien en bewaard had in de onderste lade van zijn bureau als herinnering aan dat ontroerende moment, ondanks dat hij zelf gruwelde van stripbladen).

           Het jongetje was per ongeluk in de studeerkamer van de professor terechtgekomen. Er was geen sprake van opzet geweest.

           Hij was met zijn vriendjes aan het voetballen op het naast het universiteitsgebouw gele­gen sportveld. De bal was door het openstaande raam van de pro­fessor gevlogen. Het jongetje was de bal gaan halen. Zijn speelkameraadjes hadden zich, in afwachting van zijn terugkomst, gelaten, loom achterover laten vallen in het warme vochtige gras en tapten moppen over meisjes en onzin.

           De professor had de naar binnen vliegende bal niet opgemerkt. Hij was totaal opgegaan in het corrigeren van een dissertatie over scepticisme van een van zijn studenten. Toen de professor eenmaal doorhad dat er zich een jongetje in zijn studeerkamer bevond, had hij hem aangesproken op zijn visie over zekere kennis van de werkelijkheid. Het jongetje had zijn mening gegeven.

           ‘Meneer,’ sprak de professor tot het jongetje, ‘kunt u uw stripblad wegleggen en de essentie, volgens u, weergeven van het sceptische Verlichtingsdenken?’

           Het jongetje antwoordde niet. Hij sloeg rustig en aan­dachtig nog een bladzijde om van het stripblad dat hij aan het lezen was.

           ‘Meneer,’ sprak de professor nu iets gebie­dender, ‘kunt u uw stripblad wegleggen en de essentie, volgens u, weergeven van het sceptische Verlichtingsdenken?’

`          Toen het jongetje nog niet antwoordde pakte de professor het jongetje stevig bij de schouders en schudde hem heen en weer. De ogen van de professor priemden zich in de angstige ogen van het jongetje. Hard en onbeheerst. Maar we hebben het hier over ogen, dus er was geen sprake van zichtbare blijvende schade, of het tevoorschijn komen van bloed. Meer een soort metaforische blikseminslag in het gelaat, als het ware. De lolly van het jongetje viel uit zijn mond en zijn wijd opengesperde mondje zette het op een krijsen, ongehoord, oorverdovend.

           Het jongetje was overstuur. De professor schrok van het kinderleed dat hij aange­richt had en haastte zich naar een wastafel in een hoek van zijn studeerkamer om een glas water te vullen en dit aan het jongetje te overhandigen, zodat hij zou kalmeren. Snikkend nam het jongetje met trillende handen het glas aan en begon te nippen van het water. Na enige horten en stoten kwam hij eindelijk tot een zekere rust.

           De professor vervolgde: ‘Mijn verontschuldigingen voor het door mij aan u aangebrachte leed, maar kunt u de essentie, volgens u, weergeven van het sceptische Verlichtingsdenken?’  

           Op een aandoenlijke manier zei het jongetje: ‘Ja, professor, dat zal ik doen.’

           Met een trillend stemmetje en onderhand nog een traantje wegpinkend begon hij zijn betoog.

           ‘Nou, gewoon, als alles subjectief is …’

           ‘Doe die lolly uit uw mond!’ brieste de professor. ‘Ik versta u niet.’

           Het jongetje haalde de lolly uit zijn mond en vervolgde zijn betoog.

           ‘Solly, ik bedoel sorry. Nou, gewoon, als alles subjectief is, is dus niks objectief en bestaat objectiviteit niet. Een individu kan nooit objectief zijn. Elke mening die hij of zij verkondigt is in wezen niets meer waard dan de mening van een willekeu­rig ander iemand. Men kan meepraten met ieder­een. Men kan daar tevreden mee zijn, of men kan zijn mond houden en zich afkeren van de discussie. Men kan ook een boek schrijven, met daarin zijn eigen mening. Want als je een boek s­chrijft, kun je zwelgen in je eigen mening en hoef je van iemand anders niets aan te trekken.’

           ‘Maar, pardon, dat ik u onderbreek,’ sprak de professor, ‘denkt u niet dat de som van alle subjectieve meningen een waarheid of de objectiviteit zelf is? Dat u te veel neigt naar relativisme?’

           ‘Nee,’ zei het jongetje, terwijl hij verlangend naar zijn stripblad keek. ‘Want stel dat je zes meningen hebt die samen de objectiviteit zouden vormen, dan wordt die objectivi­teit samengesteld of vastgesteld door iemand die die meningen verzamelt, vervolgens daar een conclusie uit trekt en dus onvermijdelijk ook subjectief te werk gaat, aangezien zijn conclusie over een algemeen geldende objectiviteit anders zal zijn dan die van iemand anders. Of het zal een aftreksel zijn van zes subjectieve meningen. Objectiviteit bestaat echt niet. De waarheid en werkelijkheid zijn complexer dan dat. En dan hebben we het over nog maar zes subjectieve meningen. Wat als er nog eens zes subjectieve meningen bijkomen? Dan veran­dert die eventuele consensus over objectiviteit alweer en moet je opnieuw beginnen! Objectiviteit bestaat echt niet en daarom heb ik geen vertrouwen in het feit dat de ratio ooit tot echt zekere kennis kan komen.’

           ‘Van wie heeft u deze kennis?’ vroeg de professor.

           Het jongetje haalde zijn schouders op.

           ‘Hoe oud bent u eigen­lijk?’

           ‘Zeven, meneer,’ zei het jongetje en stak zeven vingers op. Even was het stil en toen vroeg het jongetje aan de professor: ‘Mag ik nu weer gaan voetballen, meneer?’

           De professor, die in diep gepeins verzonken was, hoorde de vraag van het jongetje niet. Hij had niet eens in de gaten dat het jongetje zijn kamer uit rende en zich door de grote hal van het universiteitsgebouw naar de uitgang met de wijd geopende kolossale deuren spoedde. Aan een van de deuren hing een aankondiging van een symposium over “Levenslicht.”

           De professor zag niet hoe het jongetje, met de bal onder zijn arm, het door de zon verlichte sportveld oprende om zich daar vol overgave te midden van zijn speelkameraadjes te begeven. Opgeschrikt door de terugkomst van hun maatje en de bal staakten zij het tappen van hun lome moppen in het warme vochtige gras over meisjes en onzin.

           De professor verdiepte zich in een dissertatie over scepticisme van een van zijn studenten.

           Op het moment dat het jongetje de bal hoog de lucht in schoot steeg er luid gejuich op uit jongenskelen.

In de zomer van 2001 kreeg ik als relatiegeschenk een origineel, keramisch en genummerd werk (nummer 32 van 999), een schaal (diameter: 32,5 centimeter) van de grote kunstenaar Karel Appel (1921-2006) cadeau, ‘Dancing Girl’. Vergezeld met een certificaat van echtheid van ‘Reflex Modern Art Gallery’, Weteringschans 79A, Amsterdam. In een chique, van plexiglas vervaardigde verpakking.

In de jaren na 2001 ging het mij soms financieel slecht en overwoog ik de schaal van Appel te verkopen. De schaal bleek ongeveer 15 jaar geleden een kleine 200 euro waard te zijn. Ik besloot steeds de schaal van Appel niet te verkopen, omdat met name beeldende kunst met de jaren snel in waarde stijgt.

Tijdens mijn recente verhuizing van Alkmaar naar Deventer kwam ik de schaal van Appel weer tegen. Via Google leerde ik snel dat de schaal inmiddels ruim 650 euro waard is. Ik ga de schaal absoluut niet verkopen, maar vond het ontroerend om te zien dat kunst met de tijd meer waard wordt. Respect.

Enfin, de schaal ga ik, gezien de huidige waarde, niet gebruiken als fruitschaal. Wel ga ik het kunstwerk een mooi plekje in mijn nieuwe appartement in het hart van Deventer geven.

Opmerking voor de geldwolven in de wereld: ook als de schaal 2 miljoen euro waard zal worden doe ik geen afstand van dit kunstwerk. Zoveel heb ik geleerd van Gauguin en Van Gogh.

Lezers van mijn laatste boek, de reportagebundel ‘Van Kluun tot Clinton’ – waarin 30 ontmoetingen met Groten der Aarde zijn opgenomen – weten dat ik tijdens mijn studententijd als medewerker in de passagiersbeveiliging op Schiphol werkte. In die hoedanigheid heb ik veel beroemde mensen vliegtuigen in en uit zien gaan. Ontmoetingen op Schiphol met Hollywood acteur Dennis Hopper (1936-2010) en kardinaal Simonis (1931-2020) zijn in ‘Van Kluun tot Clinton’ opgenomen.

Op een zomerse dag in 1990 stond ik bij de afhandeling van een vlucht naar Londen. Van tevoren waren wij op de hoogte gesteld dat Salman Rushdie, inclusief twee gewapende bodyguards, zich vlak voor vertrek van de vlucht aan de gate zou melden. Zij mochten zonder de gebruikelijke controle het vliegtuig betreden.

Sinds de publicatie van zijn boek ‘De Duivelsverzen’ (1988) was Salman Rushdie wereldnieuws. Door veel literaire critici werd zijn boek beschouwd als een gedurfd en goed geschreven meesterwerk. Door sommige moslimfundamentalisten, en de leiders van de theocratie Iran, werd het boek als blasfemisch beschouwd. Waarschijnlijk zijn ‘De Duivelsverzen’ noch door moslimfundamentalisten, noch door Khomeini, leider van het toenmalige, dictatoriale, Iraanse regime, gelezen.

Op 14 januari 1989 sprak Khomeini over ‘De Duivelsverzen’ op Radio Teheran een fatwa uit (een fatwa is een juridisch advies in de islam, dat door een godsdienstige wetspecialist wordt uitgevaardigd met betrekking tot een specifieke kwestie), waardoor islamieten wereldwijd de opdracht kregen Rushdie te doden. De moordenaar van Rushdie werd een vermogen in het vooruitzicht gesteld. Dit alles leidde internationaal tot grote ophef. Het was de eerste keer dat zo’n fatwa werd uitgesproken over een westerse publieke figuur.

Op 3 augustus 1989 mislukte een bomaanslag in Londen op het leven van Rushdie, doordat de bom voortijdig ontplofte, de aanvaller kwam hierbij om het leven.

Rushdie moest eerst tien jaar onderduiken en stond ook daarna onder constante Britse politiebescherming.

De Japanse vertaler Hitoshi Igarashi (1947-1991) van ‘De Duivelsverzen’ werd op 12 juli 1991 doodgestoken aangetroffen in zijn kantoor aan de universiteit van Tsukuba. De moordenaar werd nooit gevonden en men neemt aan dat de geheime dienst van Iran verantwoordelijk moet worden geacht voor de moord.

Op die zomerse dag in 1990 meldde Rushdie zich inderdaad enkele minuten voor vertrek bij de gate. Ik zal nooit vergeten dat een Britse vrouw, bij het waarnemen van Rushdie inclusief bodyguards, weigerde het vliegtuig te delen met een man bij wie voortdurend de dreiging van een aanslag boven het hoofd hing. Misschien zou zich een bom in de laadruimte van het vliegtuig bevinden. Zonder gedoe werd zij op een latere vlucht naar Londen geboekt.

Op 12 augustus 2022 was het raak. Rushdie werd in Chautauqua in de staat New York neergestoken. Terwijl hij werd voorgesteld aan het publiek, voordat hij met een lezing zou beginnen, stormde een man het podium op en viel de schrijver aan.

Rushdie raakte zwaargewond door messteken in nek en buik. Hij onderging een spoedoperatie in een ziekenhuis. Hij zal een oog verliezen.

Voor een schrijver zijn ogen belangrijker dan voor mensen die uit zijn op haat en geweld. De dader, een 24-jarige man, werd gearresteerd en mag van mij voor de rest van zijn leven staren naar de muren die op hem afkomen, tot zijn dood.

Iraanse media uitten volop steun aan de dader, die volgens hen de “afvallige en kwaadaardige Salman Rushdie aanviel”.

Door welke God worden deze haatzaaiers geleid? Als God bestaat kan hun God nooit mijn God zijn. Als God bestaat is God liefde en een concept dat alle mensen verbindt.

In 2016 maakte ik een roadtrip door Iran. Alleen in parken durfden met name jonge Iraniërs hun walging over het Iraanse regime te uiten. De geestelijke leiders van het land woonden in de meest chique buurt van Teheran. Italiaanse sportwagens sierden de parkeerplaatsen van hun luxe verblijven. Schijnheiligheid lijkt geen grenzen te kennen.

Ik wens Salman Rushdie een gezond, gelukkig en creatief leven toe.

De geestelijke en politieke leiders van Iran ontvangen mensen als Erdogan (dictator van Turkije) en Poetin (dictator van Rusland) met open armen, vanwege olie, geld en macht. Schaamteloosheid lijkt geen grenzen te kennen.

Het concept God wordt door sommigen misbruikt, niet andersom.

Sinds ik in het centrum van Deventer woon (2 augustus) loop ik elke dag, in de ochtend, mijn rondje “bruggen over de IJssel”. Binnen 5 minuten loop ik via de spoorbrug naar de prachtige, onbebouwde uiterwaarden aan de overkant van de rivier. Terug via de brug waar auto’s over mogen rijden, een kilometertje verderop, richting het zuiden. Vervolgens terug naar huis via de talloze steegjes en straatjes die het karakter van het centrum van deze voormalige Hanzestad kenmerken. Zo leer ik de prachtige cultuurstad Deventer elke dag beter kennen. Dat het goed is voor de gezondheid speelt eigenlijk geen rol. Ik geniet en ben gelukkig.