In mei 1994 verscheen de debuutroman ‘Blauwe Maandagen’ van Arnon Grunberg (1971) bij Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar.

De schrijver Ronald Giphart (1965) was een van de eersten die het boek recenseerde. In zijn recensie in ‘Het Parool’ van 6 mei 1994, getiteld ‘Dit is geen zelfmoord, alleen maar wurgsex’ kwam Giphart superlatieven tekort om het boek de hemel in te prijzen: “Het is onvermijdelijk dat in een recensie een boek tekort wordt gedaan. Ik zou over ‘Blauwe Maandagen’ nog veel meer willen vertellen, over hoe onvoorstelbaar puntig het boek is, hoe wijs, maar ook hoe grappig. Ik moet het helaas houden bij de steekwoorden ‘droomdebuut’, ‘Librisprijs 1995’ en ‘allemaal lezen’.”

Op grond van de recensie van Giphart werd Arnon Grunberg uitgenodigd voor de talkshow van Sonja Barend, die op 14 mei 1994 opgenomen en uitgezonden werd. De nog zo jonge Grunberg stal met zijn ontwapenende optreden bij Barend de harten van veel televisiekijkers. ‘Blauwe Maandagen’ stond wekenlang op 1 in de bestsellerlijsten, herdrukken van het boek waren niet aan te slepen. In 2020 staat de teller op 40 drukken en de vertaalrechten van ‘Blauwe Maandagen’ werden aan veel landen verkocht. Het boek won de Anton Wachterprijs voor het beste debuut en het Gouden Ezelsoor voor het best verkochte debuut.

Ik was een van de vele bewonderaars van het werk van Arnon Grunberg en probeerde alles van zijn hand te verzamelen, een onmogelijke missie gezien het grote aantal zeldzame, vaak dure en in kleine oplagen gedrukte bibliofiele uitgaven die van zijn hand verschenen.

We maken een sprong in de tijd. Het is 2011 en de literaire productie van Arnon Grunberg begint het tempo van de Franstalige Belgische veelschrijver Georges Simenon te benaderen. Het regent literaire prijzen rondom Grunberg en hij levert met name aan het begin van deze eeuw het ene na het andere meesterwerk af.

Als spel om te kijken hoe diep de lezer in de buidel wil tasten voor nieuw werk van Grunberg worden er werken aangeboden tegen licht astronomische bedragen. Zo werd het toneelstuk ‘Onze Paus’ (2007) slechts in een oplage van 69 exemplaren gedrukt en te koop aangeboden voor maar liefst 2000 euro. Sommige toneelstukken, zoals ‘De Hollanders’ in 2011, werden wel opgevoerd, maar nooit in boekvorm gepubliceerd.

Over mijn zoektocht naar deze laatstgenoemde werken, ‘Onze Paus’ en ‘De Hollanders’, gaat dit stukje. Tweeduizend euro voor een toneelstuk; ik was niet arm en ik was niet rijk, maar met een huishouden dat bestond uit mijzelf, mijn vrouw en vier jonge kinderen kon ik het mij niet veroorloven om 2000 euro neer te tellen voor een toneelstuk in boekvorm. Aangezien ik ook de tekst van ‘De Hollanders’ in mijn bezit wilde krijgen, terwijl de tekst van dat toneelstuk nooit in boekvorm verschenen is, moest ik mij wel tot De Meester zelf wenden.

Grunberg schreef in die tijd (2011) elke dag een blog in het Engels op zijn website arnongrunberg.com en het was mij opgevallen dat hij vrijwel altijd reageerde op de opmerkingen van zijn lezers. Dit was de manier om contact te leggen met Arnon Grunberg. Op 12 februari 2011 besloot ik het eerste contact met Grunberg te leggen naar aanleiding van zijn blog ‘Funeral hall’:

2011/02/12 Amsterdam

Funeral hall

“What should I say?” I asked my mother.
“Say nothing,” my mother answered, “just shake their hands.”

Two hours after my arrival at Amsterdam Airport I accompanied my mother to a funeral parlor.
The husband of a good friend of hers had passed away.
A woman at the front desk asked us: “And what can I do for you today?” (My father was buried in Jerusalem; I do not recall any funeral hall. Jews like to bury their dead as quickly as possible.)

Inside the chapel a lady introduced herself to me three times in a row.
I saw an attractive young woman.
A man said to me: “We went to the same high school.”

Nabokov presumably said that “Lolita” was the record of his love affair with the English language.
I should write a record of my love affair with the funeral hall.

Om 23:04 uur, 12 februari 2011, besloot ik te reageren:

burning love

Would that be a story about burning love, or one that comes to a grinding halt?

said Peter Mabelus 12/02/2011 23:04.

Al na 36 minuten kwam Arnon Grunberg met een reactie:

Peter,

A story about among other things the funeral parlor itself, its employees etcetera.

said Arnon Grunberg 12/02/2011 23:40.

Mijn beleefde reactie 8 minuten later:

burning love revisited

Arnon,
It could be ‘Fawlty Towers’ in a Grunbergesque setting. I’m looking forward to it.

said Peter Mabelus 12/02/2011 23:48

Nadat ik gedurende een aantal maanden een vertrouwelijk contact met Arnon Grunberg had gelegd besloot ik mijn kaarten op 5 oktober 2011 om 23:09 uur ’s avonds op tafel te leggen. Mijn inzet was de tekst van de toneelstukken ‘Onze Paus’ en ‘De Hollanders’ in bezit te krijgen. Ik had niet de illusie dat Grunberg mij gratis de boekuitgave van ‘Onze Paus’ zou toesturen (vraagprijs: 2000 euro), met een pdf-bestand of een Word-document zou ik tevreden zijn. Zoals eerder vermeld was de tekst van het toneelstuk ‘De Hollanders’ nooit gepubliceerd, dus was ik gedwongen om Arnon Grunberg direct te benaderen als ik de tekst in mijn bezit wilde krijgen:

Give us your work!

Dear Arnon,

You have a close following of readers of your work and the things you do. Why not make it easier to get access to the text of, for example, ‘De Hollanders’ and ‘Onze Paus’, than get it through expensive or impossible means? Is their a way? I would be very interested. Thanks and keep up the good work.

said Peter Mabelus 05/10/2011 23:09.

Arnon Grunberg reageerde 90 minuten later:

Peter,

‘Our pope’ is for sale. The text of my play ‘De Hollanders’ is not (yet) for sale. Please, be patient.

said Arnon Grunberg 06/10/2011 00:39.

De volgende ochtend stuurde ik om 9:11 uur mijn antwoord:

Arnon,

I will be patient, but 2000 euros for a play is not an amount I can afford being a teacher with a family to take care for. Maybe you can send it to me as a gift, me being a big fan of your work since the old days.

said Peter Mabelus 06/10/2011 09:11.

Ruim een uur later kwam het antwoord van Grunberg:

Peter,

How much are you willing to invest?

said Arnon Grunberg 06/10/2011 10:28.

Mijn smeekschrift begon ruim twee uur later duidelijk vorm te krijgen:

Arnon,

I am willing to invest in my loyalty to buy your work as long as I can afford it. I don’t think I should invest in a gift.

said Peter Mabelus 06/10/2011 12:55.

Weer vier uur later kwam het bevrijdende antwoord:

Peter,

Please, contact Johannes (Johannes van Dam was in die tijd de persoonlijk secretaris/assistent van Grunberg) and I’m sure he will send you a pdf. No strings attached.

said Arnon Grunberg 06/10/2011 16:56.

Mijn opwinding en blijdschap was groot. Ik stuurde om 20:07 uur een mail naar Johannes van Dam:

Geachte Johannes,

Arnon heeft mij via zijn blog vandaag toegezegd de tekst van Onze Paus
en eventueel ook De Hollanders als pdf-bstand toe te sturen. Ik ben
dankbaar en vereerd. Zou jij mij de teksten toe kunnen sturen? Ik ben in
blijde verwachting. Bij voorbaat dank.

Vriendelijke groet,

Peter Mabelus

Een bedankje naar Arnon Grunberg om 20:17 uur:

Dear Arnon,

Thank you so much for your sincerity and kindness. I sent a mail to Johannes in Dutch and can’t wait to read your work.
I wrote a comment on your site on the publication of ‘De Mensendokter’. Now I know you truly are one.

said Peter Mabelus 06/10/2011 20:17.

De volgende dag ontving ik om 12:44 uur een mail van Johannes van Dam met als bijlagen de toneelteksten van ‘Onze Paus’ als pdf-bestand en ‘De Hollanders’ als Word-document:

Beste heer Mabelus,

Hierbij de tekst van ‘Onze Paus’.

Gelieve dit bestand niet te verspreiden.

Hartelijke groet,

Johannes

Beste heer Mabelus,

Hierbij ‘De Hollanders’.

Gelieve ook niet te verspreiden.

Hartelijke groet,

Johannes

Ik bedankte Johannes van Dam in een mail en besloot mijn queeste met een dankwoord aan Arnon Grunberg op zijn website:

Good luck and thanks

Dear Arnon,

Today I received Johannes’s copies of the plays. Thank you very much. I will read them, not exploit them. Til the next time, with kind regards.

Peter

said Peter Mabelus 11/10/2011 01:15.

Mijn toenmalige vriendin liet de tekst van het toneelstuk ‘De Hollanders’ in een luxe eenmalige gebonden editie drukken door Uitgeverij Chassis uit Rhenen. In de jaren die volgden kreeg ik de prachtige bibliofiele uitgave van ‘Onze Paus’ cadeau van een lezer. De digitale versies van ‘Onze Paus’ en ‘De Hollanders’ staan op een roodkleurige usb-stick in de vorm van een hartje die zich in een kluis op een geheime locatie bevindt.